Game Theory:رقابت، بازارها را به حرکت درمیآورد.
اما در بازارهای مالی سنتی، رقابت محدود به تولید کالاها و فرایند خرید و فروش است. با بیتکوین، رقابت نقش بسیار عمیق تری ایفا میکند. تولید بیتکوین های جدید، پردازش و تأیید تراکنش ها، همگی به لطف رقابت کارآمدتر، دقیق تر و امن تر شده اند. به همین دلیل جای تعجب نیست که نظریه بازی نقش محوری در سازوکارهای درونی اکوسیستم بیتکوین داشته باشد.

توضیحی مختصر درباره نظریه بازی:
نظریه بازی تعامل استراتژیک میان بازیکنان را در یک سناریو با قوانین و نتایج مشخص مدل میکند؛ جایی که بازیکنان منطقی هستند و در پی حداکثرسازی منافع خود هستند. به عبارتی، این نظریه یک روش دقیق تر و با جزئیات بیشتر برای بررسی چگونگی تأثیرگذاری انگیزه ها بر نحوه انجام کارها ارائه میدهد.

به این معنا که هر فرد یا هر شیء چگونه در راهبرد و پیشرفت یک کار موثر است،به عبارتی هر فرد ، شیء ، ارگان ،تیم و روابط و قوانین بین اینها میتواند نتیجه را تغییر دهد.
برای ذکر مثالی از روابط میتوان به رقابت اشاره کرد؛ به عنوان مثال، اگر وظیفه شما این باشد که 100 قطعه سنگ را به درون یک چاله بریزید و شما کاملا تنها باشید و هرچقدر زمان بخواهید در اختیار داشته باشید، هیچ نظریه بازی ای در کار نیست. اما اگر فرد دیگری هم همین کار را داشته باشد و هر دو با یک توده سنگ کار کنید، دینامیک های وضعیت تغییر میکند.

اگر تنها کسی که بیشترین سنگ را جابجا کند، مزد بگیرد تغییرات بیشتری رخ میدهد. به طور طبیعی، اگر میزان دستمزدتان بر اساس مقدار سنگی باشد که جابجا میکنید، نتیجه عملکرد شما به شکلی دیگر تغییر خواهد کرد. هر یک از این وضعیت ها تحت تأثیر نظریه بازی و مدل های متعدد آن قرار میگیرند.
اگرچه بیتکوین به دنبال ترویج مفاهیمی مانند «عدالت» و «شفافیت» است که اغلب با رقابت همخوانی ندارند، نظریه بازی همچنان نقش اصلی را در جهان بیتکوین ایفا میکند.

نظریه بازی چگونه به استخراج رمز ارز(Mining )بیت کوین اعمال میشود؟
ماینینگ(Mining) بیتکوین شامل حل مسائل ریاضی است که برای ایجاد بیتکوین های جدید و تأیید تراکنش ها به کار میروند.
در مثال جابجا کردن سنگ ، اگر زمان نامحدودی برای جابجایی توده سنگ داشته باشید، ممکن است ترجیح دهید با آرامش کار کنید. سرعت شما در این حالت ممکن است کمتر از زمانی باشد که شخص دیگری هم در این کار درگیر باشد، زیرا در آن صورت سرعت شما در جابجایی سنگ ها تعیین کننده میزان دستمزدی است که دریافت میکنید.

رقابت میان چندین استخراج کننده رمز ارز برای تأیید تراکنش ها و تولید کوین ها به بیتکوین کارایی ذاتی میبخشد به این معنا که کار سریعتر انجام میشود.
برای بررسی عمیق تر، سه نوع از نظریه بازی که این فرآیند را پیش میبرد شامل ؛
نظریه بازی با حاصل جمع صفر، نظریه تراکم و تعادل نش است. بیایید نگاهی دقیقتر به نحوه کارکرد این مفاهیم بیندازیم.

استخراج(Mining)بیتکوین و نظریه بازی با حاصل جمع صفر(sum-Zero):
نظریه بازی با حاصل جمع صفر(sum-Zero )بیان میکند که «برنده» تمام دستاوردها را به دست میآورد و دیگران بدون هیچ چیزی کنار میروند. در ماینینگ(Mining )بیتکوین، اولین نفری که یک مسئله را حل میکند، ارزش مرتبط با انجام آن کار را به دست میآورد و بقیه چیزی دریافت نمیکنند. اگر بتوانید لحظه ای که یک هش(Hash )خاص یافت میشود را ثبت کنید، خواهید دید که تنها یک کاربر برای کار خود پاداش میگیرد و دیگران هیچ بیت کوینی دریافت نمیکنند.

با این حال، از آنجا که سیستم بیتکوین به حل مشکلات نیاز دارد، در واقعیت بسیاری از ماینرها میتوانند درآمدی نسبتا پایدارکسب کنند. استراتژیهایی که آنها استفاده میکنند توسط دو مفهوم دیگر در نظریه بازی هدایت میشوند:
نظریه تراکم و تعادل نش.

ماینینگ(Mining )بیتکوین و نظریه تراکم:
نظریه تراکم بیان میکند که میزان دریافت هر بازیکن به منابعی که انتخاب میکند و تعداد بازیکنان دیگری که همان منابع را انتخاب میکنند بستگی دارد.
به عنوان مثال، تصور کنید دو ایستگاه قطار با قطارهایی وجود دارد که به مقصدی یکسان میروند و هر قطار تنها ۱۰ نفر را میتواند سوار کند. یکی از این ایستگاه ها پنج مایل به مقصد نزدیکتر است. اگر ۱۰۰ نفر باشند و همه به ایستگاه نزدیکتر بروند، یک قطار باید ۱۰ بار رفت و برگشت کند. اما اگر برخی از مسافران به ایستگاه نزدیکتر و برخی دیگر به ایستگاه دورتر بروند، تراکم کمتری ایجاد میشود و همه سریعتر به مقصد خواهند رسید.

در ماینینگ (Mining )بیتکوین، بسیاری از تصمیمات استخراج کنندگان تحت تأثیر نظریه تراکم است. اگر تنها یک استخراج کنندگان وجود داشت، تمام سود به او میرسید. اما بیتکوین برای همه باز است، بنابراین هر استخراج کننده باید تصمیم بگیرد که آیا وارد بازی شود و به تراکم اضافه کند، با علم به اینکه هرچه افراد بیشتری وارد بازی شوند، شانس برنده شدن او کاهش مییابد.

هنگامی که یک استخراج کننده تصمیم به مشارکت میگیرد، تصمیمات دیگری نیز در خصوص تجهیزات مورد استفاده خود باید بگیرد. تجهیزات سریعتر یک مزیت فراهم میکنند، مشابه استفاده از قطار نزدیکتر. با این حال، هرچه تجهیزات سریعتر باشند، برق بیشتری برای راه اندازی نیاز دارند که هزینه استخراج(Mining) را افزایش میدهد.
اگر درآمد یک استخراج کننده نتواند به اندازه کافی هزینه برق را جبران کند، ممکن است تصمیم بگیرد وارد این کار نشود.

همچنین، ممکن است تصمیم بگیرد به جای راه اندازی یک سیستم استخراج(Mining) مستقل، به یک استخر ماینینگ(Mining) بپیوندد، جایی که هزینه های برق بین چندین شرکت کننده تقسیم میشود. نظریه تراکم مشخص میکند که هر استخراج کننده کدام «قطار» را انتخاب کند و چه زمانی و چگونه وارد کار شود.
علاوه بر این، نحوه ای که تصمیمات هر استخراج کننده بر دیگران تأثیر میگذارد، عمدتا توسط مفهوم دیگری از نظریه بازی به نام تعادل نش تعیین میشود.

استخراج بیتکوین و تعادل نش(Equilibrium Nash):

در تعادل نش، که به نام ریاضیدان جان نش از فیلم ذهن زیبا نامگذاری شده است، هر «بازیکن» درک میکند که اگرچه اهداف مشابهی دارند، همه نمیتوانند دقیقًا به خواسته هایشان برسند. بنابراین، برخی تصمیم میگیرند به نتیجه ای با ارزش کمتر رضایت دهند، تا کارها انجام شود.
همه بازیکنان موافقت میکنند که به جلو بروند و با خشنودی غنائم را به اشتراک بگذارند.

برای مثال، با ادامه مثال جابجا کردن سنگ، ممکن است شما از نظر قدرت و سرعت از همکار خود برتر باشید. هر دوی شما توافق میکنید که به مدت یکسان کار کنید، اما شما ۷۰ ٪از پول را دریافت میکنید در حالی که همکار شما تنها ۳۰ ٪میگیرد. شاید فرد مقابل اعتراض کند، اما با درک اینکه «سود کمتر بهتر از هیچ چیز است»، شرایط را میپذیرد. در این نقطه، یک تعادل برقرار میشود. در پایان روز، هر دوی شما پولی به دست میآورید و با رضایت کار را ترک میکنید.

جامعه جهانی استخراج کنندگان نیز از اصول تعادل نش (Equilibrium Nash )پیروی میکند. برخی از استخراج کنندگان سرمایه بیشتری دارند و میتوانند جدیدترین دستگاه های استخراج(Maining )را تهیه کنند که قادرند هش های(Hash)خاصی را سریعتر از مدل های قدیمیتر حل کنند. سایر استخراج کنندگان ممکن است به اندازه ی کافی سرمایه نداشته باشند، اما در مناطقی زندگی میکنند که هزینه ی برق کمتر است؛ از این رو، آنها میتوانند با هزینه ی کمتری نسبت به استخراج کنندگان ثروتمندتر که در مناطقی با هزینه ی برق بالاتر زندگی میکنند، فعالیت کنند. برخی نیز در مکان هایی زندگی میکنند که استخراج هرگز برایشان سودآور نخواهد بود، به همین دلیل به یک استخر استخراج (pool mining) میپیوندند.

چگونگی انگیزه دهی به استخراج کنندگان:
تئوری بازی مجموع صفر(sum-Zero )،تئوری تراکم و تعادل نش(Equilibrium Nash)تنها به دلیل روش های ایجاد انگیزه و جلوگیری از تقلب استخراج کنندگان در سیستم قابل اجرا هستند. پیش از اینکه پاداش های استخراج(Mining) تأیید شوند، زیرساخت فنی ماهیت «بی اعتماد» (trustless) شبکه بیتکوین را اعمال میکند.

اگر استخراج کنندگان از قوانین پروتکل پیروی نکنند، بلاک ارسالی آنها توسط سایر نودهای(Node)شبکه رد خواهد شد. تمام نودهای(Node)شبکه، از جمله دیگر استخراج کنندگان، ورودی های دفترکل را که در یک بلاک جدید بسته بندی شده اند، بررسی میکنند. اگر ورودی ها نامعتبر باشند یا هش(Hash)بلاک با الزامات شبکه مطابقت نداشته باشد، نتیجه ی استخراج کننده رد میشود و ۲۵.۶ بیتکوین به استخراج کننده دیگری اختصاص مییابد.

اگرچه پاداش های بلاک با ارزش فعلی بیتکوین جذاب هستند، عوامل مالی دیگری نیز وجود دارند که استخراج کنندگان را به ادامه یا توقف عملیات شبکه وادار میکنند. هیچ استخراج کننده ای در هر بار افزودن بلاک جدید (تقریبًا هر ۱۰ دقیقه)برنده رقابت جهانی نمیشود و سودی کسب نمیکند، بنابراین آنها باید احتمال موفقیت های سودآور را ارزیابی کنند. عوامل دیگری نیز باید در نظر گرفته شوند؛ برای مثال، برخی از استخراج کنندگان ممکن است تصمیم بگیرند زمانی که هزینه برق بسیار گران میشود از شبکه خارج شوند.

با این حال، برخی دیگر ممکن است افق زمانی طولانیتری در نظر داشته باشند و ریسک مصرف انرژی را بپذیرند، با این محاسبه که کاهش تعداد استخراج کنندگان شانس آنها را برای برنده شدن در پاداش های بلاک افزایش میدهد. به عبارت دیگر، تعداد کمتر استخراج کننده در شبکه، به معنای شانس بیشتر برای سودآوری بقیه است. برای کسانی که این دیدگاه را دارند، احتمال حل تعداد کافی از بلاکها برای حفظ سودآوری کسب وکار، ارزش ریسک های کوتاه مدت مربوط به هزینه های بالای انرژی را دارد.
در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم؛

چگونگی توزیع بیتکوین
هر بلاک شامل تراکنش های کوچک بسیاری است. هنگامی که یک بلاک استخراج(Mining) میشود، استخراج کننده برنده ۲۵.۶ بیتکوین به همراه تمام کارمزدهای تراکنش های موجود در بلاک را به دست میآورد. هرچه تعداد بلاکهای بیشتری حل کنید، پاداش بیشتری خواهید داشت. به عبارت دیگر، سهم بیشتری نصیب شما میشود. میل به دریافت سهم بیشتر، استخراج کنندگان را تشویق میکند تا تجهیزات قدرتمندتری بخرند یا به مناطق با هزینه برق کمتر نقل مکان کنند تا سود بیشتری به دست بیاورند.

تئوری بازی و اطمینان شبکه بیتکوین:
تعادل نش استخراج کنندگان را به انجام فراتر از تولید بیتکوین جدید ترغیب میکند. هر استخراج کننده ناچار است در جهت اطمینان از عملکرد صحیح شبکه نقشی ایفا کند. این بخشی از «تودها ی از سنگها» است که هر استخراج کننده برای جابه جا کردن آن توافق دارد.

در یک تعادل نش، اگرچه شرکت کنندگان تمایل دارند که یا پاداش بیشتری کسب کنند یا نوع دیگری از پاداش دریافت کنند، اما رضایت میدهند که چیزی با ارزش به دست آورند، حتی اگر جایگزینی نداشته باشد. شبکه بیتکوین استخراج کنندگان را وادار میکند تا بر اساس مجموعه ای از قوانین توافق شده عمل کنند تا بتوانند تراکنش ها را به دفترکل توزیع شده اضافه کنند، وگرنه کار آنها فورا رد میشود. در همین حال، استخراج کنندگان با مصرف انرژی گرانقیمت، امنیت شبکه را افزایش میدهند و هر بلاک جدید را از طریق یک الگوریتم ریاضی معتبر به بلاک قبلی متصل میکنند.

بنابراین، هر استخراج کننده نه تنها تولیدکننده ی نقدینگی جدید بیتکوین است، بلکه نقش یک حسابرس را نیز ایفا میکند و جزئیات تراکنش های شبکه را بررسی میکند. بدین معنا که هر تراکنش در دستگاه های بسیاری از استخراج کنندگان ثبت میشود.هرچند حل هر مسئله شامل بازی مجموع صفر است و تئوری تراکم روش هر استخراج کننده در انجام این وظیفه را تعیین میکند، اما همه در یک تعادل نش رضایت بخش فعالیت میکنند.

نتیجه گیری:
به طور کلی تئوری بازی به بیت کوین کمک میکند تا در عین حال که امنیت شبکه را با ذخیره سازی داده ها به صورت گسترده و
غیر متمرکز ، افزایش میدهد؛ از ارزش بیت کوین به عنوان ارز شماره یک دیجیتال حفاظت کند.

پایان

نویسنده: مرضیه عسکری