شبکه Sui یک بلاکچین لایه ۱ بدون نیاز به مجوز و پلتفرمی برای ایجاد قرارداد هوشمند است که مقیاس‌پذیری افقی (Horizontally) دارد و می‌تواند تراکنش‌ها را به صورت موازی پردازش کند. مقیاس‌پذیری افقی بدین معناست که هر تراکنش به چند بخش تقسیم می‌شود و هر بخش توسط یک نود پردازش می‌شود و نودها دیتاهای کامل تراکنش را در اختیار ندارند.

این شبکه از اجماع برای تراکنش‌های ساده (ارسال دارایی‌ها) چشم‌پوشی می‌کند و از اصول ساده‌تر و با تاخیر کمتر برای تراکنش‌های پرداختی و انتقال دارایی‌ها استفاده می‌کند. این موضوع می‌تواند تعدادی از برنامه‌های کاربردی جدید حساس به تاخیر، از بازی گرفته تا پرداخت خرده‌فروشی در نقاط فیزیکی فروش را امکان‌پذیر کند؛ زیرا رسیدن به اجماع در نودها مقداری زمان‌بر است و عدم استفاده از این سیستم، می‌تواند سرعت فرآیندها را افزایش دهد.

بلاکچین Sui چگونه کار می‌کند؟

همانطور که اشاره کردیم، این شبکه برای تراکنش‌های ساده سیستم اجماع ندارد و تاییدیه‌ها را بسیار ساده‌تر انجام می‌دهد. سویی از یک سیستم برد-برد بین فرستنده و ولیدیتورها استفاده می‌کند که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.  شبکه Sui‌ سه مولفه کلیدی دارد:‌

• اشیا یا آبجکت‌ها: سویی Objectهایی دارد که توسط پکیج‌های زبان Move ساخته و مدیریت می‌شوند. البته همین پکیج‌ها نیز خود شامل آبجکت‌ها هستند. این اشیا می‌توانند به دو دسته تقسیم شوند: داده‌های قابل تغییر و بسته‌های تغییرناپذیر. واحد یا یونیت اصلی در سویی، آبجکت است. برخلاف دیگر بلاک‌چین‌ها که فضای ذخیره‌سازی آنها متمرکز بر حساب‌ها یا اکانت‌هاست، سویی روی آبجکت‌ها متمرکز است. هر اسمارت کانترکت، یک Object است (که با نام پکیج آبجکت شناخته می‌شود) و این قراردادهای هوشمند اشیای Move‌ را مدیریت می‌کنند.
• تراکنش‌ها: تمام تغییرات روی دفتر کل سویی، از طریق تراکنش‌ها انجام می‌شود. هر تراکنشی که در شبکه انجام می‌شود، حالت دفتر کل را تغییر می‌دهد. تراکنش‌ها می‌توانند آبجکت‌ها را بسازند، از بین ببرند، بنویسند و آنها را به آدرس‌های دیگر ارسال کنند.
• ولیدیتورها: این شبکه توسط مجموعه‌ای از اعتبارسنج‌های مستقل مدیریت می‌شود که هر کدام از آنها نرم‌افزار شخصی خود را روی یک ماشین جداگانه دارد (و یا گروهی از ماشین‌هایی که توسط یک ولیدیتور مدیریت می‌شود).

مزایا و ویژگی های بلاکچین Sui

توسعه‌دهندگان شبکه Sui آن را به‌عنوان یک بلاکچین همه منظوره با پهنای باند بالا، تراکنش‌های سریع و ارزان و البته یک رابط Web3 آسان معرفی کرده‌اند. این شبکه در حقیقت قصد دارد تا بستری با کارایی بالا برای اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز یا همان DeFi ایجاد کند.

اگر بخواهیم در مورد ویژگی‌هایی که این پلتفرم را منحصربه‌فرد می‌کند صحبت کنیم، باید از زبان برنامه‌نویسی اختصاصی این پروژه به‌نام Sui Move نام برد.

علاوه بر این، برخلاف سایر بلاکچین‌ها که واحد اصلی ذخیره‌سازی یک حساب است، در Sui این اشیاء هستند که توسط قراردادهای هوشمند ایجاد و مدیریت می‌شوند. در شبکه سویی یک شی می‌تواند هر نوع دارایی باشد و تمامی اشیا باارزش نیز دارای شناسه منحصر به فرد، مالک و ویژگی‌هایی مانند تغییرناپذیری هستند. بنابراین مزایای شبکه Sui را می‌توانیم اینگونه بیان کنیم:

پردازش موازی تراکنش‌ ها

در شبکه‌های بلاکچین سنتی، تراکنش‌ها یک به یک یا به صورت متوالی اجرا می‌شوند. این یعنی هنگامی که شخصی توکن‌ها را در صرافی غیرمتمرکز معامله و یک تراکنش را آغاز می‌کند، تراکنش در یک بلاک قرار می‌گیرد و در نوبت تایید می‌ماند. اما با سیستم اجرای موازی بلاکچین سویی، کاربران به جای اجرای تراکنش‌ها یکی پس از دیگری، می‌توانند تعداد زیادی تراکنش را در یک زمان انجام دهند.

ویژگی پردازش موازی تراکنش‌ها، امکان مقیاس‌پذیری افقی پهنای باند شبکه را نیز فراهم می‌کند و بدین ترتیب سرعت تایید تراکنش‌ها در بلاکچین به طرز باورنکردنی‌ای افزایش می‌یابد. آنطور که سویی گزارش داده در شرایط آزمایشی، سرعت تایید تراکنش در این بلاکچین بیش از ۱۲۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه با تاخیر متوسط حدود ۲ ثانیه است که در مقایسه با بلاکچین‌هایی مانند بیت کوین یا اتریوم سرعت بالایی محسوب می‌شود.

کارمزد پایین شبکه

یکی دیگر از مواردی که شبکه Sui را خاص می‌کند، مسئله کارمزد شبکه آن است. همانطور که می‌دانید این روزها یکی از اصلی‌ترین مشکلات شبکه‌های بزرگ بلاکچینی کارمزدهای بالا است که اغلب کاربران از این موضوع شکایت می‌کنند. در این شبکه‌ها، هزینه‌های کارمزد بر اساس تقاضای شبکه بالا و پایین می‌شود و این بدان معناست که وقتی کاربران زیادی به‌طور همزمان به شبکه متصل شوند، کارمزد افزایش و تراکنش پرهزینه‌ای را می‌سازد.

این در حالیست که بلاکچین Sui می‌تواند هزینه گس پایدارتری را ارائه دهد. تراکنش‌های شبکه Sui در یک دنباله از دوره‌های ۲۴ ساعته اجرا می‌شود که هر دوره را یک گروه اعتبارسنج اداره می‌کنند. از یک دوره به دوره دیگر، مجموعه اعتبارسنج‌ها دوباره مرتب شده و بدین ترتیب به جای اینکه ببینیم کارمزد دقیقه به دقیقه در نوسان است، در یک دوره ۲۴ ساعته ثبات کارمزد را حفظ می‌کند.

ویژگی های اختصاصی شده برای Web 3

شبکه Sui ادعا می‌کند که با ارائه ابزارهای مختلف مبتنی بر Sui SDK، مهندسان نرم‌افزار را قادر می سازد تا DApps و سایر پروژه های Web3 را با UX (کیت توسعه نرم افزار) بهبود یافته ایجاد کنند. برخی از ویژگی‌های Web3 که Sui Blockchain از آن‌ها پشتیبانی می‌کند عبارتند از:

• DeFi روی زنجیره و اصول اولیه مالی سنتی (TradFi).
• برنامه‌های پاداش و وفاداری
• بازی‌های پیچیده و منطق تجاری
• شبکه‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز
• NFTهای قابل ارتقا

امنیت شبکه Sui

این شبکه برای تضمین امنیت مالکان دارایی‌ها در شبکه، این امکانات امنیتی را فراهم می‌کند: 

• یک دارایی تعلقی، تنها می‌تواند توسط مالک خود استفاده شود. این کار از طریق یک امضای خصوصی که نزد مالک است، انجام می‌شود.
• دارایی‌های اشتراکی می‌توانند توسط چند نفر مدیریت شوند. تراکنش‌های این نوع دارایی‌ها توسط اجماع تایید می‌شوند و حتی می‌توان از قراردادهای هوشمند، دسترسی به آنها را مدیریت کرد.
• تراکنش‌ها تنها می‌توانند بر اساس قوانین از پیش تعیین شده توسط سازنده قرارداد هوشمند انجام شوند.
• پس از نهایی شدن تراکنش، تغییرات در دارایی‌ها یا دارایی‌های جدید ایجاد شده ادامه خواهد داشت و برای پردازش بیشتر در دسترس خواهد بود.
• از آنجایی که شبکه سویی از طریق یک پروتکل بین مجموعه‌ای از ولیدیتورهای مستقل عمل می‌کند، تمام ویژگی‌های امنیتی حفظ می‌شوند،‌ حتی اگر تعدادی از ولیدیتورها از پروتکل تبعیت نکنند. 
• تمام عملیات روی بلاکچین سویی شفاف و قابل بازبینی هستند.
• ولیدیتورها توسط کاربران و از طریق دلیگیت کردن (Delegating) کوین‌های SUI تعیین می‌شوند.

بررسی اکوسیستم Sui

این پروژه نیز همانند آپتوس، با وجودی که شبکه اصلی آن هنوز راه‌اندازی نشده، چندین پروژه و Dapp روی آن ساخته شده‌اند، که البته همه آنها در فازهای آزمایشی یا توسعه قرار دارند. برخی از پلتفرم‌های تست نت روی شبکه سویی را در ادامه معرفی می‌کنیم:

• شینامی (Shinami): شینامی یک سرویس نود و API برای شبکه سویی است. API این پروتکل به dAppها اجازه می‌دهد که به شیوه‌ای کارآمد و پویا، با شبکه Sui تعامل داشته باشند.
• اتوس (Ethos): اتوس یک کیف پول وب ۳ است، که برای اتصال به دپ‌های اکوسیستم سویی استفاده می‌شود. در این ولت می‌توانید توکن‌ها و NFTهای خود را نگهداری کنید.
• سویی گالری (Sui Gallery): سویی گالری یک بازار NFT برای شبکه Sui است.
• سرویس نام سویی (Sui Name Service): می‌توانید یک نام برای آدرس خود انتخاب کنید و آدرس خود را شخصی‌سازی کنید.
• کامینگ چت (Coming Chat): این یک پلتفرم ارائه هویت دیجیتالی غیرمتمرکز (CID) است که هم روی شبکه اپتوس و هم روی Sui پیاده‌سازی شده است. 
• مووکس (Movex): اولین صرافی غیرمتمرکز (Dex) روی شبکه سویی است، که هم به‌صورت بازارساز خودکار (AMM) و هم به‌صورت دفتر سفارشات یا اوردر بوک کار می‌کند. و قصد دارد سیستم عرضه اولیه نقدینگی (Initial Liquidity Offering یا ILO) را پیاده‌سازی کند. 
• بلوموو (BlueMove): این پروژه یک بازار NFT است که ابتدا روی شبکه اپتوس راه‌اندازی شده، اما قصد دارد بازار خود را به شبکه سویی نیز گسترش دهد. از امکانات جالب این پروژه، می‌توان به لانچ پد NFTها اشاره کرد. 
• OmniBTC: این یک پلتفرم چندزنجیره‌ای برای وب ۳ است، که امکاناتی چون OmniSwap، OmniLending و OmniBridge را ارائه می‌دهد. اومنی BTC روی شبکه LayerZero بنا شده و امکان تبدیل بیت کوین‌‌های بسیاری از شبکه‌ها از جمله سویی و اپتوس را فراهم می‌کند. در واقع این پلتفرم بیت کوین را به شبکه‌های مختلف توکنیزه می‌کند.

همکاری‌ها و سرمایه‌گذاران بلاکچین Sui

تیم سازنده شبکه Sui یعنی Mysten Labs، توانسته در سه مرحله، ۳۳۶ میلیون دلار برای این بلاکچین جذب سرمایه کند. در مرحله اول ۳۶ میلیون دلار در تاریخ ۶ دسامبر ۲۰۲۱ (۱۵ آذر ۱۴۰۰) جذب شد. در مرحله دوم به تاریخ ۲۶ جولای ۲۰۲۲ مشخص نیست که شرکت Ethos Family Office چقدر سرمایه به سویی تزریق کرده است. در سومین مرحله به تاریخ ۸ سپتامبر ۲۰۲۲ (۱۷ شهریور ۱۴۰۱) هم ۳۰۰ میلیون دلار دیگر جذب شد. نام‌های زیر از سرمایه‌گذاران Mysten Labs در این مراحل هستند:

• Andreessen Horowitz (یا a16z)
• Coinbase Ventures
• Standard Crypto
• Jump Crypto
• Scribble Ventures
• Samsung NEXT
• Redpoint
• NFX
• Lightspeed Venture Partners
• Electric Capital
• Elizabeth Weil
• Sino Global Capital

 تیم توسعه‌دهنده Sui

این پروژه توسط تیمی ساخته شده است که قبلا روی پروژه بلاکچینی لیبرا (که بعدا تبدیل به Diem شد) متعلق به متا (فیسبوک سابق) کار می‌کردند و اکنون برای توسعه شبکه سویی، به‌عنوان تیم میستن لبز (Mysten Labs) فعالیت می‌کنند. 

• اوان چنگ (Evan Cheng): هم‌بنیانگذار و مدیرعامل
• آدنی آبیدون (Adeniyi Abiodun): هم‌بنیانگذار و مدیر ارشد محصول
• سم بلک‌شیر (Sam Blackshear): هم‌بنیانگذار و مدیر ارشد فناوری
• جورج دنزیس (George Danezis): هم‌بنیانگذار و دانشمند ارشد
• کاستاس چالکیاس (Kostas Chalkias): هم‌بنیانگذار و رمزنگار ارشد
• کوه کیم (Koh Kim): مدیر اکوسیستم
• تاد فیالا (Todd Fiala): مدیر مهندسی
• الی مدینا (Ally Medina): مدیر عملیات

کوین SUI چیست؟

شبکه سویی یک کوین بومی به نام SUI دارد که دارای ۴ کاربرد اصلی استیکینگ برای مشارکت در اجماع شبکه، وسیله مبادله و ذخیره ارزش، پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و رای‌دهی در سیستم حاکمیتی شبکه است. نحوه توزیع رمزارز سویی به شرح زیر است:

• ·         ۵۰ درصد برای جامعه که توسط بنیاد سویی مدیریت می‌شود
• ·         ۲۰ درصد برای مشارکت‌کنندگان اولیه
• ·         ۱۴ درصد برای سرمایه‌گذاران
• ·         ۱۰ درصد برای Mysten Labs
• ·         ۶ درصد برای برنامه دسترسی جامعه و تست کنندگان برنامه

حداکثر تعداد کوین‌های SUI ده میلیارد واحد در نظر گرفته شده است.

جامعه کاربران سویی بعد از مشارکت در مراحل مختلف تست‌نت، منتظر ایردراپ توکن این پروژه در زمان لانچ مین‌نت بودند؛ اما سویی به جای ایردراپ برنامه پیش‌فروش را اجرا کرد. این موضوع باعث دلخوری کاربران شد و انتقادهای زیادی را متوجه سویی کرد.

نویسنده :امیرارسلان حکیمی